Energia odnawialna - rozwój OZE w Polsce
Energia odnawialna w Polsce nigdy nie miała się tak dobrze - na potwierdzenie tej tezy warto przypomnieć pewien wyjątkowy dzień. Tuż pod koniec 2020 roku udział energii odnawialnej w Polsce wzbił się na wyżyny i przekroczył 40% udziału w skali kraju. Na ten wynik złożyło się wiele czynników, w tym także sprzyjające warunki pogodowe - jednak tendencja wzrostowa OZE jest zauważalna i warto śledzić, a przede wszystkim czynnie brać udział w tym trendzie. Jak czytamy w raportach - ten wynik zbudowały przede wszystkim elektrownie wiatrowe oraz fotowoltaika, mniejszy udział z kolei miały elektrownie biomasowe i wodne. W licznych prognozach i podsumowaniach eksperckich wybija się opinia, że zwłaszcza rosnący wpływ fotowoltaiki jest ważnym trendem na przyszłość.
Zwiększa sie udział OZE w miksie energetycznym w Polsce
Co jeszcze można powiedzieć o rozwijającym się rynku OZE w naszym kraju? Jakie są prognozy dla odnawialnych źródeł energii w Polsce? I w końcu - jak nasz kraj wypada na tle Europy i krajów pozaeuropejskich? Tego wszystkiego dowiesz się z naszego artykułu.
Energia odnawialna w Polsce - przyszłość na zielono
Większość badań, raportów i grup eksperckich jest zgodna co do tego, że wykorzystanie węgla i innych nieodnawialnych źródeł energii spada i będzie spadać, a tym samym - rozwijać będą się skuteczne i tańsze sposoby pozyskiwania energii odnawialnej.
Energia odnawialna w Polsce jest ważnym elementem polityki energetycznej - w perspektywie długoterminowej nasz kraj stopniowo będzie kładł coraz większy nacisk na wykorzystywanie OZE. Przyczyni się to nie tylko do walki ze zmianami klimatu, ale wpłynie w końcu na spadek cen energii i wzrost konkurencyjności gospodarki. Energia odnawialna w Polsce wciąż nie zachwyca wynikami, jednak są województwa, w których społeczności oraz przedsiębiorstwa niemal w całości przeszły na ten sposób wytwarzania energii. Tym samym - farmy wiatrowe i fotowoltaiczne nie są niecodziennym widokiem, a coraz częstszym elementem krajobrazu.
Coraz więcej farm fotowoltaicznych w Polsce przyczynia się do poprawy bilansu OZE w produkcji energii w Polsce
Czytaj także Projektowanie i budowa farm fotowoltaicznych
Jak wygląda przyszłość odnawialnych źródeł energii nad Wisłą? Według założeń projektu „Polityki energetycznej Polski do 2040 roku” nastąpi duży rozwój w tym zakresie. Zgodnie z prognozami ministerstwa - obszarem, który z pewnością odczuje największe zmiany pod względem energii odnawialnej jest pomorskie - a to za sprawą projektu farm wiatrowych na morzu. Aktualnie realizowane inwestycje w tym zakresie wskazują na 2025 rok. Ze względów finansowych po 2034 roku możemy spodziewać się dynamiczniejszego rozwoju wiatrowej energii odnawialnej na pomorzu. Ponadto ministerstwo prognozuje, że udział OZE w finalnym zużyciu energii brutto w 2030 roku osiągnie 21%.
Energia odnawialna - dlaczego warto?
Koszta inwestycji w OZE są wysokie. Myśląc jednak długoterminowo - korzyści środowiskowe i zdrowotne wynikające z ich wdrożenia są tak ogromnym zyskiem i jakością, że pozostawanie przy energii z paliw kopalnych wydaje się zwyczajnie nierozsądne, także pod względem ekonomicznym.
Dla państwa postawienie na energię odnawialną jest korzystne pod względem uniezależnienia się państwa od importu paliw. Ponadto - zmniejszenie wpływu na środowisko poprzez zminimalizowanie emisji zanieczyszczeń wpływa pozytywnie na ogólny stan zdrowia społeczeństwa. Możliwość magazynowania takiej energii odnawialnej oraz rozproszenie OZE wpływa również na znaczne ograniczenie strat przesyłowych. Myśląc szerzej - rozwój energii odnawialnej w Polsce przyczyni się również do stworzenia nowych stanowisk pracy, zwłaszcza w regionach rolniczych oraz pozytywnie wpłynie na przedsiębiorczość i konkurencyjność polskiej gospodarki.
Energia odnawialna w Polsce - co przyniósł rok 2020
Prognozując przyszłość odnawialnych źródeł energii, nie można pominąć śledzenia trendów na podstawie raportów i analiz zeszłych lat. Szereg takich powstało, by podsumować rok 2020. Jak się okazuje, w tym roku zużycie energii elektrycznej w Polsce spadło. Mniej prądu wyprodukowaliśmy z węgla, natomiast wzrósł udział energii odnawialnej - w tym tej pozyskanej z elektrowni wiatrowej i fotowoltaiki.
Tendencja ta utrzymuje się - już w 2019 roku notowaliśmy spadek zużycia energii elektrycznej, wzrost importu, a także rozwój OZE. Polska elektroenergetyka w 2020 roku nie była szczególnie dobra dla źródeł nieodnawialnych - elektrownie i elektrociepłownie opalane węglem kamiennym i brunatnym zanotowały największy spadek.
Produkcja i zużycie energii w Polsce w 2020 roku. Zdecydowany wzrost odnawialnych źródeł energii w miksie energetycznym.
Kolejny rok z rzędu to w energii odnawialnej w Polsce zauważyliśmy spektakularny rozwój. Wśród wszystkich źródeł energii odnawialnej w 2020 roku fotowoltaika cieszyła się największą popularnością - zwłaszcza prosumencka. W porównaniu do 2019 roku elektrownie słoneczne w zeszłym roku dostarczyły do systemu o 176% więcej energii. Kolejno - wzrosła także dynamika rozwoju współspalania biomasy z węglem (na co znaczny wpływ miała podwyżka cen praw do emisji CO2), a także biogazowni oraz elektrowni wodnych. Z kolei dwa największe źródła energii odnawialnej w Polsce - farmy wiatrowe oraz bloki opalane biomasą odnotowały nieco niższe wzrosty.
Energia odnawialna - Polska a świat
Rozwój energii odnawialnej zauważany jest praktycznie na całym świecie. Nic dziwnego - korzyści ekologiczne, ekonomiczne, gospodarcze, a nawet polityczne przekonują do siebie nie tylko rodziny i firmy, ale również polityków.
Europejska Agencja Środowiska (EEA) odnotowała, że 24 państwa członkowskie już w 2018 roku przekroczyły cel udziału zielonej energii na poziomie 20%. Niestety do wyjątków należała, prócz Francji, Irlandii i Holandii, także Polska. Wśród krajów europejskich w udziale energii odnawialnej prym wiodą Norwegia (ważna energetyka wodna), Islandia (znaczny udział hydroenergetyki oraz źródła geotermalne), Dania (energetyka wiatrowa), a także Portugalia (fotowoltaika).
Zeszły rok pod względem odnawialnych źródeł energii w historii Unii Europejskiej był przełomowy. Pierwszy raz więcej energii zostało wyprodukowanych z odnawialnych źródeł niż z węgla. Niestety niechlubny rekord pobiła Polska, która w porównaniu z innymi europejskimi państwami wyprodukowała „najbrudniejszą” energię, pochodzącą z węgla.
W zeszłym roku w Europie produkcja energii pochodzącej z węgla spadła aż o 20%, a cofając się o do 2015 roku - nawet o 50%. Jeśli chodzi o źródła energii odnawialnej, to ta pochodząca z farm wiatrowych i słonecznych odnotowała w 2020 roku największy rozwój w Niderlandach, Szwecji i Belgii. Państwem, które wyprodukowało najwięcej energii z tych źródeł była natomiast Dania z udziałem 62%. Dla porównania w Polsce w 2020 z wiatru i słońca pochodziło jedynie 11% energii.
Ogólne tendencje w Europie są jednak niezwykle pozytywne. Dzięki OZE energia elektryczna jest o 29% czystsza w porównaniu do wyników sprzed pięciu lat.
Na świecie mocnymi graczami w sektorze energii odnawialnej są z pewnością Chiny, którzy wyłaniają się jako nowi liderzy. Co zaskakujące - kraj ten wszedł na rynek energii odnawialnej dopiero w 2006 roku. W samym 2019 roku w Chinach energia odnawialna stanowiła 30% ogółu energii wyprodukowanej w tym kraju. Ciekawostką może być jednak to, że kraj ten pozostaje jednocześnie największym emitentem CO2 na świecie i odpowiada nawet za 29% emisji.
W energię odnawialną mocno inwestują także USA. Zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Chinach największy wzrost napędza fotowoltaika, energia wodna i wiatrowa. Eksperci przewidują, że w najbliższej przyszłości głównym motorem napędowym wzrostu udziału odnawialnych źródeł energii będą jednak kraje Unii Europejskiej, a także… Indie, które nazywane są „największym placem budowy” jeśli chodzi o całą infrastrukturę OZE.
Co istotne - eksperci, w tym Faith Birol, dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Agencji Energii podkreślają, że rok pandemii tak trudny dla niezliczonej liczby branż - nie dotknął sektora OZE. „Odporność i pozytywne perspektywy sektora są wyraźnie odzwierciedlone w utrzymującym się dużym apetycie ze strony inwestorów - a przyszłość wygląda jeszcze jaśniej, gdy nowe zdolności produkcyjne są na dobrej drodze do ustanowienia nowych rekordów w tym i przyszłym roku” - powiedział. Aby jednak trend ten się utrzymał w kolejnych latach, w których, jeśli nie będziemy wciąż walczyć z pandemią, to z pewnością z jej skutkami - istotne jest wsparcie rządów. To właśnie decyzje polityczne i tempo ich wdrażania są kluczowe w rozwoju odnawialnych źródeł energii, co świetnie pokazuje przykład Chin.
Energia odnawialna w Polsce - źródło przyszłości
Energia odnawialna w Polsce z pewnością będzie się rozwijać w coraz szybszym tempie. Jak wskazują eksperci - fotowoltaika będzie tu jednym z najważniejszych źródeł inwestycji. Ten sektor dzięki prężnemu rozwojowi technologii, potencjałowi przemysłowemu w zakresie tworzenia urządzeń i infrastruktury dla fotowoltaiki ma szansę na duży wzrost udziału w produkcji energii odnawialnej. W 2020 roku rynek PV rozwijał się najszybciej ze wszystkich OZE. Jak podkreśla Grzegorz Wiśniewski, prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej: „Fotowoltaika znacząco przyczyni się do przełomu, który rozpoczyna transformację energetyczną. Jest nie tylko głównym obszarem inwestycji w energetyce odnawialnej, ale także w całej polskiej elektroenergetyce. Jako jedyna branża OZE była w stanie w latach 2019-2020 zmobilizować więcej kapitału na inwestycje niż cała energetyka konwencjonalna. Jest też w stanie pozyskać zaufanie polskich i zagranicznych inwestorów kapitałowych. Programami wsparcia ma zabezpieczony rozwój także w latach 2021-2022. Aby jednak zapewnić dalszy trwały rozwój, branża powinna szukać partnerstwa z rządem, współpracy na rzecz przyspieszenie wdrożenia dyrektyw i przygotowanie do szybkiej absorpcji nowych środków UE i ze wsparciem rządu wpisać się w nowe ramy polityki UE, z planem pełnego urynkowienia najpóźniej do 2025 roku oraz rozwoju innowacji i eksportu”.
Prognoza rozwoju fotowoltaiki w Polsce do 2025 roku (dane wg. IEO)
Doświadczenie pandemii pokazało, że wiodące firmy fotowoltaiczne mimo pewnych trudności, planują szybki rozwój i zwiększenie zatrudnienia, a także rozszerzenie swoje oferty o tak innowacyjne produkty jak dachówki fotowoltaiczne czy magazyny energii. Wielu producentów także wyraża chęć systematycznego zwiększania zdolności produkcyjnych poprzez nowe technologie w sektorze energii odnawialnej.
Czytaj także: Firma jako prosument
Podsumowując prognozy - przejdźmy do roku 2021. Zgodnie z raportami możemy przypuszczać, że zużycie energii elektrycznej w Polsce powinno utrzymać się na dotychczasowym poziomie. Ze względu na wzrost cen CO2 - energia odnawialna kolejny raz notować będzie wzrosty. A dzięki temu - wszyscy mieszkańcy naszego kraju zauważą poprawę jakości w tak ważnych obszarach jak zdrowie i ekonomia. Śledząc zmiany na rynku OZE warto skupić swoją uwagę mocniej na energii odnawialnej w Gdańsku, a nawet szerzej energię odnawialną w województwie pomorskim. Dotacje na ten region i perspektywy rozwoju takich obszarów jak energetyka wiatrowa oraz fotowoltaika z pewnością właśnie na północy kraju mogą przynieść zaskakująco pozytywne zmiany.
Więcej informacji o zaletach, finansowaniu, perspektywach rozwoju OZE, a zwłaszcza fotowoltaiki znajdą Państwo na naszym blogu. Zapraszamy także do kontaktu osoby zainteresowane wdrożeniem fotowoltaiki dla domu, firm i gospodarstw rolnych.