Program „Czyste powietrze"
zasady i warunki dofinansowania
103 mld zł – to kwota, która do 2029 roku zostanie przeznaczona na program „Czyste powietrze”. Kto może ubiegać się o wsparcie? Jakie są założenia programu? Na co można przeznaczyć środki? Wyjaśniamy najważniejsze kwestie związane z programem „Czyste powietrze”.
Czym jest program „Czyste powietrze”?
Nadrzędnym celem programu „Czyste powietrze” jest walka ze smogiem. Choć zanieczyszczenie powietrza w Polsce ma wiele źródeł, podstawową przyczyną smogu jest tzw. niska emisja, czyli szkodliwa działalność sektora komunalno-bytowego oraz transportu spalinowego. Dominującą rolę w tworzeniu smogu odgrywają nieekologiczne piece grzewcze w domach jednorodzinnych oraz kotłownie węglowe. Do zanieczyszczeń obecnych w niskiej emisji można zaliczyć m.in. dwutlenek węgla, tlenek węgla, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, tlenki azotu, dwutlenek siarki, pyły zawieszone i inne szkodliwe substancje. Według szacunków z powodu chorób wywołanych zanieczyszczonym powietrzem umiera w Polsce aż 45 tys. osób rocznie.
Program „Czyste powietrze” jest pierwszą ogólnokrajową inicjatywą walki ze smogiem. Realizowany jest przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W jego ramach można przeprowadzić termomodernizację budynków, np. wykonać termoizolację lub wymienić stolarkę okienną i drzwiową na bardziej energooszczędną. Z dofinansowania można skorzystać w celu wymiany starych, wysokoemisyjnych kołów węglowych na ekologiczne źródła energii, np. pompę ciepła, instalację fotowoltaiczną, kolektory słoneczne, rekuperację czy wykonanie instalacji centralnego ogrzewania. Dodatkowo można przeprowadzić kompletny audyt energetyczny wykazujący rzeczywiste zapotrzebowanie budynku na energię cieplną.
Dofinansowanie z programu „Czyste powietrze” może być łączone z innymi dotacjami, pożyczkami i ulgami, np. z programem „Stop Smog”, pożyczkami dla gmin, termomodernizacyjnymi ulgami podatkowymi czy programem wspierającym zakup fotowoltaiki „Mój Prąd”. Zakup instalacji fotowoltaicznych i innych OZE dofinansowują także urzędy, np. w formie bezzwrotnych dotacji.
Do kogo skierowane jest dofinansowanie z programu „Czyste powietrze”?
Z dofinansowania „Czyste powietrze” mogą skorzystać osoby fizyczne będące właścicielami lub współwłaścicielami jednorodzinnych budynków mieszkalnych, lokali mieszkalnych wydzielonych w budynkach jednorodzinnych (z wyodrębnioną księgą wieczystą). Podstawowe dofinansowanie (do 30 tys. zł) adresowane jest do osób o dochodzie rocznym nieprzekraczającym 100 tys. zł.
Intensywność dofinansowania ustalana jest na podstawie średniego miesięcznego dochodu na osobę w gospodarstwie domowym. Kryteria dochodowe muszą znaleźć się we wniosku. Co ważne zmiany dochodu w trakcie rozpatrywania wniosku lub podczas realizacji inwestycji nie wpływają w żaden sposób na intensywność wcześniej ustalonego dofinansowania.
Jeśli łączne zarobki osób wspólnie mieszkających i utrzymujących się w danym gospodarstwie domowych nie przekraczają w przeliczeniu na osobę 1400 zł, można ubiegać się o podwyższone dofinansowanie (do 37 tys. zł). Dla osób mieszkających samotnie kwota ta wynosi 1960 zł. Z wyższej kwoty dofinansowania mogą skorzystać też osoby prowadzące działalność gospodarczą, pod warunkiem, że roczny przychód nie jest wyższy niż 30 minimalnych wynagrodzeń za pracę (z grudnia roku poprzedzającego rok złożenia wniosku).
Na co można przeznaczyć wsparcie finansowe z programu „Czyste powietrze”?
- wymianę starych pieców zasilanych paliwem stałym na ekologiczne źródła ciepła (spełniające wymagania programu),
- montaż lub modernizację instalacji centralnego ogrzewania oraz ciepłej wody użytkowej,
- montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem energii (rekuperacja),
- mikroinstalację fotowoltaiczną,
- termomodernizację budynku,
- wymianę okien, drzwi i bram garażowych budynku.
Jak ubiegać się o dofinansowanie?
Wniosek o dofinansowanie z programu „Czyste powietrze” należy złożyć w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej obejmującym działaniem województwo, w którym znajduje się modernizowany budynek. Dokumenty można składać osobiście w danym oddziale WFOŚIGW lub wysłać w wersji papierowej pocztą. Urząd ma 90 dni na rozpatrzenie wniosku.
Możliwe jest także złożenie wniosku w formie elektronicznej. Należy zarejestrować konto w Portalu Beneficjenta na stronie WFOŚIGW i pobrać elektroniczny wniosek o dofinansowanie. Po wypełnieniu interaktywnego wniosku należy go zgłosić poprzez Portal Beneficjenta (wówczas konieczna jest również wersja papierowa) lub przez platformę ePUAP, gdzie wystarczy tylko wersja elektroniczna. Podpis pod wnioskiem elektronicznym można złożyć certyfikatem kwalifikowanym lub profilem zaufanym.
Co niezwykle ważne o dofinansowanie z programu „Czyste powietrze” można ubiegać się do 6 miesięcy od momentu rozpoczęcia inwestycji, czyli od daty wystawienia pierwszej faktury. Wcześniejsze wydatki nie zostaną objęte dopłatą. Okres trwania inwestycji nie może być dłuższy niż 30 miesięcy. Czas ten liczony jest od momentu złożenia wniosku o dofinansowanie. Wnioski przyjmowane są od 19.09.2018 roku do 31.12.2027 roku.
Jakie dokumenty potrzebne są do złożenia wniosku?
- dokument potwierdzający prawo własności budynku, np. akt notarialny (jeśli we wniosku nie ma numeru księgi wieczystej),
- w przypadku współwłaścicieli – skany oświadczeń z danymi i podpisami wszystkich współwłaścicieli,
- w przypadku małżeństwa – skan oświadczenia z danymi i podpisem małżonka,
- zaświadczenie o dochodach,
- audyt energetyczny – jeśli został wykonany i na jego podstawie opracowano projekt modernizacji,
- na etapie rozliczenia – faktury, dokumenty potwierdzające płatność, wnioski o płatność z protokołem.
Ile można otrzymać z programu „Czyste powietrze”?
Maksymalna kwota dofinansowania uzależniona jest od rodzaju przedsięwzięć poczynionych przez inwestora oraz dochodów. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na podwyższenie limitu jest montaż instalacji fotowoltaicznej. Przedsięwzięcia z mikroinstalacją fotowoltaiczną mogą otrzymać dofinansowanie wyższe o 5 tys. zł. Warto też pamiętać, że dofinansowanie jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym PIT. Jak wyglądają trzy warianty rozliczenia za program „Czyste powietrze”?
Wariant pierwszy dopłat z programu „Czyste powietrze”
Zakres przedsięwzięcia: Demontaż nieefektywnego źródła ciepła na paliwo stałe i montaż pompy ciepła powietrze-woda lub gruntowej pompy ciepła. Dodatkowo (można wybrać więcej niż jeden element):
- zakup i montaż nowej instalacji centralnego ogrzewania lub wody użytkowej (w tym kolektorów słonecznych),
- zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej,
- zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacja),
- zakup i montaż ocieplenia przegród budowlanych, okien, drzwi zewnętrznych, drzwi/bram garażowych,
- audyt energetyczny (pod warunkiem wykonania ocieplenia przegród budowlanych), dokumentacja projektowa, ekspertyzy.
Maksymalne dofinansowanie bez mikroinstalacji fotowoltaicznej: 25 000 zł
Maksymalne dofinansowanie z mikroinstalacją fotowoltaiczną: 30 000 zł
Wariant drugi dopłat z programu „Czyste powietrze”
Zakres przedsięwzięcia: Demontaż nieefektywnego źródła ciepła na paliwo stałe i:
- zakup innego źródła ciepła innego niż pompa ciepła do celów centralnego ogrzewania i podgrzewania cwu lub,
- zakup i montaż kotłowni gazowej.
Dodatkowo (można wybrać więcej niż jeden element):
- zakup i montaż nowej instalacji centralnego ogrzewania lub wody użytkowej (w tym kolektorów słonecznych),
- zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej,
- zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacja),
- zakup i montaż ocieplenia przegród budowlanych, okien, drzwi zewnętrznych, drzwi/bram garażowych,
- audyt energetyczny (pod warunkiem wykonania ocieplenia przegród budowlanych), dokumentacja projektowa, ekspertyzy.
Maksymalne dofinansowanie bez mikroinstalacji fotowoltaicznej: 20 000 zł
Maksymalne dofinansowanie z mikroinstalacją fotowoltaiczną: 25 000 zł
Wariant trzeci dopłat z programu „Czyste powietrze”
Przedsięwzięcie nie obejmujące wymiany źródła ciepła zasilanego paliwem stałym na nowe źródło ciepła, a obejmujące:
- zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacja),
- zakup i montaż ocieplenia przegród budowlanych, okien, drzwi zewnętrznych, drzwi/bram garażowych,
- audyt energetyczny (pod warunkiem wykonania ocieplenia przegród budowlanych), dokumentacja projektowa, ekspertyzy.
Maksymalne jednostkowe koszty kwalifikowane na jeden budynek:
- audyt energetyczny budynku – do 1000 zł,
- projekt modernizacji dachu wraz z dociepleniem – do 1000 zł,
- projekt modernizacji instalacji wewnętrznych i wymiany źródła ciepła – do 1000 zł,
- ekspertyza ornitologiczna i chiropterologiczna – do 500 zł,
- termoizolacja budynku i uzasadnione prace towarzyszące – do 150 zł/m2,
- wymiana okien – do 700 zł/m2,
- wymiana drzwi zewnętrznych i bramy garażowej – do 2000 zł/m2,
- podłączenie do sieci ciepłowniczej wraz z przyłączem – do 10 000 zł,
- instalacje centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej – do 15 000 zł,
- kocioł na paliwo stałe (biomasa) z systemem odprowadzania spalin – do 20 000 zł,
- ogrzewanie elektryczne – do 10 000 zł
- kocioł węglowy zgodny z wymaganiami programu – do 10 000 zł,
- kocioł gazowy kondensacyjny lub olejowy wraz ze zbiornikiem i odprowadzeniem spalin – do 15 000 zł,
- pompa ciepła powietrzna – do 30 000 zł,
- pompa ciepła gruntowa/wodna – do 45 000 zł,
- wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła (rekuperacja) – do 10 000 zł,
- kolektory słoneczne (tzw. solary) – do 8 000 zł,
- instalacja fotowoltaiczna – do 30 000 zł, gdzie 1 kWp to 6000 zł.
Gdzie można złożyć wniosek o dotację "Czyste Powietrze"?
Wnioski można składać na stronie https://www.gov.pl/web/gov/skorzystaj-z-programu-czyste-powietrze